Xufier ta’ double-decker u erba’ diretturi ta’ kumpanija tal-karozzi tat-turisti tressqu l-Qorti mixlija bi qtil involontarju ta’ żewġ turisti f’inċident li seħħ f’April ta’ tliet snin ilu.
Charles D’Amato, ix-xufier ta’ 27 sena u d-diretturi, Lee Anne Borg ta’ 38 sena, Kim Degabriele ta’ 40 sena, Noel Degabriele ta’ 24 sena u Philip Degabriele ta’ 32 sena wieġbu mhux ħatja tal-akkużi miġjuba kontrihom.
Minnufih id-Difiża stqarret li erba’ akkużi minnhom huma preskritti għaliex għadda t-terminu ta’ sentejn minn meta allegatament seħħ ir-reat.
Il-Maġistrat Joe Mifsud staqsa għaliex f’każ daqstant serju ma sarux l-akkużi qabel u mbagħad jekk kien hemm iżjed akkużi, dawn kienu jiżdiedu.
F’dan il-każ kienu ndarbu wieħed u għoxrin persuna, bi tmienja minnhom ndarbu serjament.
Fil-Qorti xehed is-Supretendent Johann Fenech mill-iskwadra ta’ kontra d-droga.
Huwa spjega li meta wasal fuq il-post ra xena li ftit ra bħala qabel.
Spjega kif in-naħa tax-xellug tax-xarabank kienet kollha imċappsa bid-demm u kien qed iċarċar għal mal-art.
Spjega kif huwa tela’ fuq tax-xarabank u ra r-railing tal-ġenb imkebbeb lura sa kważi wara tax-xarabank u ra żewġ iġsma.
Spjega kif kien hemm ġisem ta’ mara li evidentament sofriet impatt qawwi ħafna fuq wiċċha tant li għajnejha tal-lemin kienet imqabbża ’l barra minn postha.
Iktar lura kien hemm raġel ukoll li ma’ għonqu kellu kamera.
Deher li l-impatt tan-naħa ta’ fuq tax-xarabank kien seħħ ma’ zokk ta’ siġra.
Is-Supretendent spjega kif meta mitkellma, ħadd mill-passiġġieri ma qal li x-xufier kien qed isuq bl-addoċċ.
Dan ħlief għal tliet passiġġieri li qalu li kien qed isuq b’veloċità eċċessiva.
Huwa qal kif kien tqabbad espert apposta li kien analizza s-siġra, wara li l-inċident kien seħħ ftit wara li Malta kienet inħakmet minn riħ qawwi.
L-espert qal li ma jidhirx li s-siġra kienet ġiet affettwata mir-riħ iżda qal li bħala prekawzjoni kien aħjar jekk jitneħħa z-zokk.
Meta mistoqsi mid-Difiża, is-Supretendent spjega kif iz-zokk vera kien qiegħed naqra ’l barra iżda biex tolqtu trid tgħaddi mħaxken mal-bankina.
10:54 – Tela’ fuq il-pedan tax-xhieda tela’ l-Uffiċjal tal-korp tal-pulizija Zammit li kien stazzjonat l-għassa ta’ Birżebbuġa. Huwa spjega kif dakinhar kien surġent tal-għassa u kien ġie msejjaħ fuq il-post sabiex jagħmel ir-rapport. Spjega kif wasal kien ra xarabank tal-‘hop on hop off’ maħbuta. Spjega kif beda jfittex ix-xufier u sabu f’barriera fil-qrib fejn hemmhekk ħadlu d-dettalji u kompla jieħu d-dettalji ta’ nies oħra involuti u li kienu fuq il-post.
Huwa ppreżenta r-rapport li għamel dakinhar tal-inċident.
Il-Maġistrat ċanfar lill-ispettur wara li qalet li m’għadx hemm iżjed xhieda skedati għal-lum. Huwa kompla jispjega kif din hija waħda mir-raġunijiet għaliex il-kawżi qed idumu.
Huqa qal lill-ispettur sabiex tressaq xhieda li għadhom ma xehdux fil-proċess verbal u li verament għamlu x-xogħol u investigaw.
Huwa stqarr li l-kawża ser tkompli fit-tnax ta’ Marzu fid-disgħa. Qal li d-digriet tal-prima facie ser ikun qed itih fi żmien tletin ġurnata mil-lum skont il-liġi.
10:46 – Is-Supretendent tenna kif iz-zokk vera kien qiegħed naqra l-barra iżda biex tolqtu trid tgħaddi imħaxken mal-bankina.
10:45 – Qal li x-xufier ma kienx fi stat tajjeb ta’ saħħa mentali biex ikun investigat. Fuq il-kamera installata fuq in-naħa ta’ fuq tax-xarabank qal kif din kienet hemm biss biex turi x-xufier x’qed iseħħ fuq waqt li hu jkun qed isuq.
Spjega kif ix-xufier kien ġie interrogat fl-isptar wara li l-psikjatra li kien qed isegwih kien xehed quddiem il-Maġistrat u qal li huwa tajjeb biex ikompli jkun investigat. Meta ġie mistoqsi jekk kienx taħt influwenza ta’ drogi u xorb waqt li kien qed isuq, huwa qal illi le. Madankollu huwa qal li dakinhar huwa kienu qalulu biex jgħaddi minn hemm flok mis-Siġġiewi għaliex kien ċempillu ħaddiem ta’ kumpanija oħra u qallu biex ibiddel ir-rotta ghax kien hemm inċident fit-triq li ssoltu jgħaddu minnha. Madankollu dan il-ħaddiem kien innega li huwa kien qallu hekk dakinhar tal-inċident.
Il-Maġistrat Joe Mifsud staqsa għaliex f’każ daqstant serju ma sarux l-akkużi qabel u mbagħad jekk ikun hemm bżonn iżidu magħhom, milli stennew sa issa biex jakkużaw lil dawn il-ħames akkużati. Spjega kif jekk hemm l-akkużi ta’ influwenza, sewqan ta’ traskuraġni eċċ ukoll huma preskritti wara li jgħaddu sentejn.
Spjega li jekk il-pulizija riedet tressaq qabel setgħet talbet lill-Maġistrat qabel biex tagħlaq l-inkjesta u x-xhieda kienu jkomplu jinstemgħu fil-Qorti waqt il-kumpilazzjoni.
Id-Difiża staqiset lix-xhud dwar is-siġra u staqsietu dwar x’parir kien ingħata sabiex jitneħħa z-zokk. Is-supretendent spjega li l-espert Edwin Lanfranco kien ta l-parir fuq zokk oħxon mhux ħażin li kien qal li dan ma ġiex affettwat mir-riħ iżda wara l-impatt kien ġie dgħajjef u allura kellu jitqaċċat.
10:30 – Huwa spjega kif ix-xufier sarlu test tan-nifs li rriżultalu fin-negattiv. Huwa ttieħed l-isptar u sarulu wkoll testijiet tal-awrina.
Il-kamera u l-mobile li nstab fit-triq ittieħdu mill-pulizija u ngħataw lill-esperti. Dan anke l-mobile tal-vittma l-oħra u tax-xufier. Passiġġier oħra kienet ħadet xi ritratti wkoll imma ma setgħux juru x’ġara għaliex kienu ttieħdu wara l-impatt. Fuq ix-xarabank kien hemm total ta’ 54 passiġġier kollha ta’ nazzjonalità barranija.
Ħadd mill-passiġġieri ma kien innota saq b’traskuraġni mix-xufier ħlief għal tlieta li qalu li kien hemm istanzi fejn dan saq bis-saħħa għaliex ħassew ir-riħ qawwi jaħbat ma’ wiċċhom.
Qal li l-permessi tax-xufier biex isuq u l-assigurazzjoni u l-liċenzja tax-xarabank kienu kollha regolari.
Qal kif hemm xi kameras tas-sigurtà ma’ ħanut tat-tyres li qal li l-kameras tiegħu ma kinux jaħdmu. Ġew iċċekkjati kameras tal-impjant li hemm iżda ir-recording ma tefax iktar dawl fuq kif ġara l-inċident.
Spjega kif kien tqabbad espert apposta li kien analizza s-siġra, wara li l-inċident kien seħħ ftit wara li Malta kienet inħakmet minn riħ qawwi. L-espert qal li ma jidhirx li s-siġra kienet ġiet affettwata mir-riħ iżda qal li bħala prekawzjoni kien aħjar jekk jitneħħa z-zokk.
10:23 – Id-Difiża qalet li t-tielet, ir-raba’, il-ħames u s-sitt akkużi huma preskritti. Il-Prosekuzzjoni spjegat li hija ħarġet l-akkużi hekk kif irċeviet il-proces verbal tal-inkjesta li wasal għandhom fl-10 ta’ Jannar ta’ din is-sena. Il-Qorti għamlet referenza għaċ-ċirkolari tal-korp tal-pulizija maħruġa fl-4 ta’ Mejju 2016 mill-Assistent Kummissarju Mario Spiteri li dan reġa’ fakkar f’kull ċikolari li ħarġu fit-3 ta’ Marzu 1986 u fil-5 ta’ Mejju 1997 fejn jagħti linja gwida lill-uffiċjali prosekuturi u investigaturi dwar Prosekuzzjoni kriminali fl-assenza tal-proces verbal.
Il-Qorti f’dan l-istadju ordnat li koppja tal-verbal tal-lum jintbagħat lill-Kummissarju tal-Pulizija u lill-Avukat Ġenerali biex ikunu jafu x’inhu għaddej f’dan il-proċess. Il-Qorti staqsiet li jekk il-Prosekuzzjoni kienet taf li hemm il-preskrizzjoni ta’ sentejn għaliex xorta għamlet dawn l-akkużi. Dwar dan ser tkun qed tiddeċiedi l-Qorti f’digriet.
Fil-Qorti deher is-Supretendent Johann Fenech mill-Iskwadra ta’ Kontra d-Droga. Huwa spjega kif dakinhar tal-inċident għall-ħabta tal-4:00 ta’ waranofsinhar huwa kien infurmat bl-inċident u spjega li meta wasal fuq il-post ra xena li ftit ra bħala qabel. Sostna kif in-naħa tax-xellug tax-xarabank kienet kollha imċapsa bid-demm u kien qed iċarċar għal mal-art. Kien hemm ħafna nies li kienu soffrew ġrieħi, speċjalment dawk li kienu fuq is-sular ta’ fuq. Spjega kif huwa tela’ fuq tax-xarabank u ra poġġaman tal-ġenb imkebbeb lura sa kważi wara tax-xarabank u kif tela’ ra żewġ iġsma. Wieħed ta’ mara li soffriet impatt qawwi ħafna fuq wiċċa tant li s-socket tal-għajn tan-naħa tal-lemin kien imqabbeż ‘il barra.
Iktar lura kien hemm raġel ukoll li ma’ għonqu kellu kamera. Deher li l-impatt tan-naħa ta’ fuq tax-xarabank kien seħħ ma’ zokk ta’ siġra.
Mit-triq deher li kien hemm iz-zokk mibrux u kellu żebgħa ħamra kompatibbli maż-żebgħa tax-xarabank.
Aktar qabel: Ix-xufier ta’ double-decker u erba’ diretturi ta’ kumpanija tal-karozzi tat-turisti llum qed jitressqu l-Qorti quddiem il-Maġistrat Joseph Mifsud b’rabta mal-inċident li wassal għall-mewt ta’ żewġ turisti f’April ta’ tliet snin ilu.
F’dan il-każ li seħħ fl-4:15 ta’ waranofsinhar tad-9 t’April tal-2018 kienu ndarbu 21 persuna oħra.
Ix-xufier mixli huwa Charles D’Amato ta’ 27 sena minn Ħal Qormi.
Flimkien miegħu hemm mixlija l-aħwa Kim Degabriele ta’ 40 sena, Philip Degabriele ta’ 32 sena, Noel Degabriele ta’ 24 sena u Lee Anne Borg ta’ 37 sena.
It-tliet irġiel aħwa huma minn Ħal Luqa filwaqt li l-mara tgħix il-Mellieħa.
Ix-xufier u l-erba’ diretturi se jiġu mixlija bi qtil involontarju.
Ix-xufier se jiġi mixli li saq b’negliġenza u taħt l-effett tal-alkoħol.
Id-diretturi se jiġu akkużati li ma assigurawx is-saħħa u s-sigurtà tal-passiġġieri fuq id-double-decker, li ma tawx taħriġ fuq il-post tax-xogħol u li naqsu jinfurmaw lil Jobs Plus fuq l-impjieg tax-xufier.
Id-double-decker kienet laqtet siġar fi Triq Valletta fiż-Żurrieq.
Iż-żewġ turisti, Belġjan ta’ 62 sena u Spanjola ta’ 37 sena kienu mietu fuq il-post.
Tmien passiġġieri oħra ndarbu serjament.