Sibniha tistenniena b’ħeġġa biex taqsam magħna l-esperjenza qarsa tagħha fil-ġlieda kontra l-marda tal-kanċer, li laqtitha sentejn ilu. B’kuraġġ ta’ sur, issieltet mal-marda għax kienet konvinta u riedet li tibqa’ mal-familja tagħha u tkompli tgawdiha. Minkejja l-uġiegħ li kienet qed issofri u l-biża’, Rita Vella ta’ tnejn u sittin sena, riedet tibqa’ ħajja għalihom.
Sentejn ilu, kienet ċesta li kellha fil-frixa li ħaditha għand it-tabib l-ewwel darba, li kien irriżultalha li ma kienet xejn. Madankollu ftit żmien wara, telefonata mill-isptar Mater Dei kienet infurmatha li mit-testijiet li kienu sarulha, sabu li kellha kanċer fl-istonku.
Minn hemm ’il quddiem ħajjitha kienet biss għat-telgħa. Rita daqet il-kalvarju tad-dinja. Ħajjitha u ta’ dawk ta’ madwarha ma kienet qatt ward u żahar. B’għajnejha jgħumu fid-dmugħ, bla tlaqliq Rita rrakkuntatilna kif ħadet l-aħbar.
“Ħadtha ħafna bi kbira. Bdejt ngħidilhom ħa mmut, mhux ħa narakom iżjed. Jien ma kontx naf li t-tfal ħa jgħidulhom imma meta saru jafu li għandi hekk, l-ewwel li ċemplu lit-tifla tiegħi u qalulha li l-mummy għandha bżonn inkellmuha għax għandha kanċer. Imbagħad sirt naf wara, qalli rridu ngħaġġlu kemm jista’ jkun għaliex qiegħed avvanzat għax inkella mintix ħa tgawdi l-familja, qalli.”
Flimkien ma’ żewġha Peter, uliedha u n-neputijiet, bdiet vjaġġ li qarribha u ġabha wiċċ imb wiċċ mal-mewt. Imbikkma qaltilna li malli ħadet l-aħbar sabet għajnuna u appoġġ kbir mill-familja kollha, li hija l-mimmi t’għajnejha.
“Siegħa min-naħa tar-raġel, siegħa min-naħa ta’ ħuti u l-iktar ir-raġel … u t-tfal. Ħaduha ħafna bi kbira, li ġew hawn, u bdew jgħiduli “Ma agħmel kuraġġ, iġġilidlu”. Imbagħad kien hemm it-tifla, qaltli ‘Ma ħares lejn iż-żgħira tiegħi, u t-tifel qalli ħares lejn it-tfal u agħmel kuraġġ.’”
Il-kuraġġ nofs il-fejqan, u Rita xejn ma kienet nieqsa minnu. Hija tkellmet magħna dwar iż-żmien li qattgħet dieħla u ħierġa l-isptar.
“Għandna sptar tajjeb, għandna biex niftaħru bih. Ħa ngħidlek trid tgħaddi minn dawn l-affarjiet biex tkun taf kemm għandna sptar tajjeb, siegħa l-Oncology, daru miegħi, minn kollox għamlu miegħi għax jiena kont nagħmel il-Ġimgħa, is-Sibt u noħroġ il-Ħadd minħabba l-Chemo li kienu jagħtuni qawwi u vera daru miegħi. Imbagħad kont nieħu ieħor, tip ta’ Chemo ieħor li jiswa ħafna flus. U vera daru bija, siegħa Mater Dei għax jien kont Mater Dei ukoll qabel operawni u siegħa l-Oncology.”
Rita Vella qattgħet 24 sena taħdem mill-qrib mal-anzjani. Minħabba l-kefrija tal-kanċer, kienet ingħatat struzzjonijiet mit-tobba, li kellha tħalli din il-karriera li kienet tant għal qalbha.
Fil-Jum Dinji tal-Kanċer, kuntenta li rnexxielha tirbaħlu, kellha messaġġ għal dawk li bħalissa għaddejjin minn martirju bħal ma għaddiet hi.
“Ngħidilhom jagħmlu l-kuraġġ, għax jekk ma jagħmlux il-kuraġġ, qed ngħidilhom il-verità ma jkun hemmx fejqan, trid tagħmel il-kuraġġ, tobdi r-regolamenti li jagħtuk hemmhekk, timxi magħhom, imma jekk tagħmel il-kuraġġ u tgħid jiena rrid niġġilidlu għax irrid nibqa’ ħajja. Inħoss li jekk tagħmel il-kuraġġ tfieq.”
Kliem ta’ kuraġġ minn fomm l-imġarrab, li jiswa mitqlu deheb u li jwennes lil kull min qiegħed f’nofs battalja, mifluġ bil-marda tal-kanċer.