Sebgħa t’Ottubru tas-sena elfejn u waħda.
Il-President Amerikan George W. Bush ħabbar li kien għadu kif beda offensiva militari fl-Afganistan wara li l-grupp Iżlamiku tat-Taliban li kellu taħt idu t-tmexxija tal-Afgħanistan irrifjuta milli jikkopera mal-Amerikani wara l-attakki tal-ħdax ta’ Settembru.
It-Taliban ġie ffurmat fl-elf disgħa mija erbgħa u disgħin minnn grupp ta’ ġellieda ribelli li ħadu sehem fil-battalja kontra l-ħakma Sovjetika tal-Afganistan fis-snin tmenin.
Eventwalment ħadu f’idejhom it-tmexxija tal-Afganistan fis-sena sitta u disgħin bl-ewwel mexxej Taliban għall-Emirati Iżlamika tal-Afghanistan kien il-fundatur tat-Taliban stess Mohamed Omar, magħruf aħjar bħala Mullah Omar.
Omar twieled f’familja fqira f’villaġġ fil-provinċja ta’ Kandahar, l-Afghanistan. Huwa kien tilef waħda minn għajnejh waqt il-ġlied kontra s-Sovjetiċi.
Wieħed mill-ewwel attakki awtorizzati minn George Bush kien dak fuq id-dar ta’ Omar. Filwaqt li hu kien laħaq ħarab, l-attakk mill-ajru wassal għall-mewt t’iben Omar li dakinhar kellu għaxar snin.
L-Istati Uniti kienet wiegħdet rigal ta’ 10 miljun dollaru bil-għan li tipprova ssib u taqbad lil Omar, madankollu huwa baqa’ mistoħbi fil-muntanji tal-Afghanistan u aktar tard staħba fid-dar tax-xufier tiegħu fil-post fejn twieled, f’Zabul.
F’din id-dar kienet saret tfittxija mill-Amerikan iżda Mullah Omar ma nqabadx hekk kif baqa’ mistoħbi wara ħajt falz.
Il-mewt ta’ Omar tħabbret sentejn wara li fil-fatt miet f’dar tliet kilometri biss ’il bogħod minn bażi militari Amerikana.
Huwa kien miet bit-tuberkulożi.
Intant sa mill-ħoliqen tiegħu, it-Taliban emmen u inforza liġijiet stretti Iżlamiċi bbażati fuq il-liġi tax-Sharia.
F’din il-verżjoni estremista tar-regoli Iżlamiċi, l-edukazzjoni għat-tfajliet hija pprojbita u n-nisa jridu jitgħattew minn rashom sa saqajhom biż-żwieġ bejn in-nisa u l-irġiel huwa kkontrollat totalment mir-raġel bi tfajliet mill-età ta’ tnax-il sena qed jiġu sfurzati jiżżewġu l-irġiel militanti tat-Taliban.
Affarijiet bħaċ-ċinema, it-televiżjoni u l-mużika huma wkoll meqjusa bħala illegali.
Persuni li jgħixu taħt il-ħakma Talibana jingħataw ukoll sentenzi ħorox meta jiksru r-regoli imposti fuqhom. Persuna li tinstab ħatja li serqet tinqatalha idejha barra u mara li akkużata b’adulterju tispiċċa tiġi mħaġġra filwaqt li jekk tilbes ħwejjeġ meqjusa provokattivi tiġi maqtul.
Bil-barka tal-mexxejja Talibani, tul l-ewwel ħakma li kellhom fl-Afghanistan iffurmaw ukoll diversi gruppi terroristiċi bħall-Al Qaeda. Fl-Afghanistan kienu nbnew ukoll diveri kampijiet immirati biex iħarrġu t-terroristi.
Dawn kienu wħud mill-fatturi ewlenin li kienu wasslu għall-operazzjoni militari Amerikana li damet għaddejja għal għoxrin sena u swiet lill-Gvern Amerikan aktar minn żewġ triljun dollaru.
Illum it-Taliban qed jitmexxa minn Haibatullah Akhundzada. Huwa tela’ fil-poter fl-2016 wara li l-Kap ta’ qablu kien inqatel b’attakk mill-ajru mill-qawwiet Amerikani.
Dettalji dwar kif dawn se jkunu qed imexxu l-Afghaistan tal-lum għadhom vagi madankollu mal-ewwel sigħat tal-ħakma ta’ Kabul ġabu magħhom id-dħul ta’ regoli stretti li werwru lill-poplu Afgan.
