Fil-Gazzetta tal-Gvern il-Ħamis se tiġi ppubblikata l-liġi li tirregola l-aġenziji tax-xogħol jew dawk magħrufin bħala temping agencies.
Dan se jfisser li l-operaturi, li ma jkollhomx liċenzja maħruġa wara proċess rigoruż u serju mid-Direttur tax-Xogħol, ma jkunux jistgħu jkomplu joperaw u jħaddmu ħaddiema barranin jew Maltin magħhom wara Marzu li ġej.
Ħabbar dan is-Segretarju Parlamentari għad-Djalogu Soċjali, Andy Ellul, li spjega kif, permezz ta’ dan, il-Gvern qed iżomm kelmtu u jwettaq wegħda elettorali oħra mill-manifest ‘Malta Flimkien’.
Id-Dipartiment tar-Relazzjonijiet Industrijali u l-Impjieg (DIER) se jibda jilqa’ l-applikazzjonijiet mill-1 ta’ Jannar tas-sena d-dieħla, filwaqt li l-liġi se tidħol fis-seħħ mill-1 t’April tal-istess sena. L-operaturi, imbagħad, se jingħataw ċans sal-1 ta’ Ġunju 2024 biex jaġġustaw l-operat tagħhom.
Is-Segretarju Parlamentari semma kif din il-liġi l-ġdida se tara li s-settur ikun wieħed serju u professjonali u jkun hemm liġijiet b’saħħithom li jevitaw l-abbuż tal-ħaddiema.
Qal, “Ħa noħolqu settur professjonali, fejn kull min jopera jrid jikseb liċenzja, se jkun hemm strutturi, se jkun hemm aktar viżibilità u kontroll fuq in-numru ta’ ħaddiema barranin. Dan kollu se jattira f’pajjiżna ħaddiema ta’ kwalità taħt kontroll u se jaħdmu biss f’setturi li hemm bżonnhom.”
L-aġenziji, li se jkunu rregolati għall-ewwel darba, huma dawk li joffru servizzi ta’ xogħol temporanju, dawk li joffru servizzi ta’ outsourcing, jiġifieri jkunu l-kuntratturi jew sotto-kuntratturi li jimpjegaw il-ħaddiema magħhom u servizz ta’ reklutaġġ.
Uħud mir-regoli ġodda huma:
- li l-aġenziji tax-xogħol iridu japplikaw għal-liċenzja kull sena – il-ħlas se jkun ta’ €3,000 l-ewwel darba u €1,500 ma’ kull tiġdid;
- hemm obbligu li kull aġenzija jew kuntrattur ikollu persuna impjegata, meqjusa bħala competent person, li trid tkun Maltija jew Ewropea u li għandha numru ta’ snin ta’ esperjenza u/jew degree fl-HR;
- se jsir eżerċizzju ta’ diliġenza, bl-għajnuna tal-Pulizija, fuq l-applikanti, il-competent person u d-diretturi tal-kumpanija qabel tinħarġilhom il-liċenzja biex joperaw. Għal dan il-għan anke se jinħatar kumitat apposta li se jeżamina l-applikazzjoni;
- l-aġenzija trid topera minn post li jkun approvat skont il-liġi;
- l-introduzzjoni ta’ garanzija bankarja ta’ €20,000, għal dawk li għandhom inqas minn 20 ħaddiema, filwaqt li dawk li għandhom aktar minn 20 ħaddiem iridu jagħtu garanzija ta’ €20,000 u 2% tal-paga tal-ħaddiem. Din hi maħsuba biex tiżgura l-konformità minn kwalunkwe aġenzija ta’ xogħol matul it-terminu tal-liċenzja u biex tassigura ħlas lill-ħaddiema li jispiċċaw mingħajr xogħol. Din ma tgħoddx għall-aġenziji ta’ reklutaġġ.
- l-aġenziji li tittiħdilhom il-liċenzja jiġu black-listed u ma jistgħux jitfgħu offerti għal tenders tal-Gvern jew iġibu ħaddiema minn barra l-UE;
- l-operaturi ma jistgħux jitolbu ebda pagament lill-ħaddiema biex jiġu f’Malta. Lanqas jistgħu jimpjegaw persuni meta jkollhom l-għarfien li dawn il-persuni jkunu ħallsu l-flus biex jiksbu dak l-istess impjieg;
- l-entità Identità mhu se taċċetta l-ebda applikazzjoni għal ħruġ ta’ single permit mingħand aġenzija li ma jkollhiex liċenzja;
- se jkun hemm pieni ħorox u rivokazzjoni tal-liċenzja għal min jinqabad jagħti servizz mingħajr il-liċenzja meħtieġa jew jikser il-kundizzjonijiet stabbiliti tal-liċenzja. Hemm istanzi fejn il-liċenzja tittieħed mal-ewwel;
- repeat offenders titteħdilhom il-liċenzja. Multi minn €5,000 sa €30,000 għal min jinqabad jikser il-provvedimenti tal-liġi;
- mhux se jkun possibbli li individwi jew kumpaniji jużaw servizzi ta’ aġenziji li ma jkunux awtorizzati jagħmlu dan ix-xogħol.
Dr Ellul qal kif diġà hemm aġenziji li jaħdmu b’mod serju, iżda sfortunatament hemm dawk li le. Dan filwaqt li issa l-ħaddiema kollha li jaħdmu mal-kuntrattur se jingħataw id-diċenza u tisħiħ fil-kundizzjonijiet tax-xogħol.
