L-aħħar żviluppi ġeo-politiċi, l-edukazzjoni u t-tibdil fil-klima ddominaw d-diskors tal-President f’Jum ir-Repubblika ġewwa l-Palazz tal-Gran Mastru fil-Belt Valletta.
Diskors li jimmarka l-aħħar wieħed tal-President Vella hekk kif il-Presidenza tiegħu se tkun qed tintemm f’April tas-sena 2024.
Fid-diskors tiegħu, il-President fakkar f’diversi avvenimenti sbieħ li ġraw matul il-ħames snin ta’ Presidenza tiegħu fosthom meta Papa Franġisku żar lil pajjiżna.
Huwa ddeskriva dawn l-esperjenzi ta’ sodisfazzjoni bħala uniċi u li se jibqgħu ittimbrati fil-memorja tiegħu għal għomru.
Stqarr, “Ma nistax ma nirreġistrax is-sodisfazzjon kbir tiegħi u ta’ marti Miriam meta kellna l-okkażjoni unika li nilqgħu ġewwa pajjiżna lill-Qdusija tiegħu l-Papa Franġisku. Esperjenza li żgur se tibqa’ minquxa f’moħħi u f’moħħ marti Miriam hija dik tal-Community Chest Fund Foundation li laqqatna matul dawn il-ħames snin mar-realtajiet tal-ħajja bid-dwejjaq u l-ferħ li sfortunatament li ħafna nies jgħaddu minnhom f’episodji partikolari ta’ ħajjithom.”
Il-President George Vella mmarka wkoll l-żviluppi politiċi u anka ta’ natura oħra fosthom il-pandemija tal-Covid-19. Tenna li dan il-perjodu kien eżempju ċar li minkejja l-isfidi kbar li kellu jaffaċċja pajjiżna, flimkien irnexxielna noħorġu minn dan kollu b’ħidma konġunta u mingħajr tkaxkir tas-saqajn fl-aħjar interess ta’ pajjiżna.
Il-President tkellem ukoll dwar ir-realtà kerha li għaddejja bħalissa fil-Mediterran. Tenna li madwarna hawn ċirkostanzi li jekk jeskalaw jaf ikollhom effett mhux biss fuq il-paċi u s-sigurtà fir-reġjun tagħna, imma saħansitra fuq livell globali.
B’hekk sostna li Malta għandha storja twila ta’ involviment u din il-vokazzjoni għandha tibqa’ fost l-għanijiet ewlenin tal-politika barranija tagħna.
Qal, “L-istatus tan-newtralità ma fixkilniex biex pajjiżna ħadem kif ħadem u ta kontribut mhux żgħir fiż-żewġ ċirkostanzi inkwetanti ħafna li esperjenzajna u għadna għaddejjin minnhom. L-invażjoni għall-ebda raġuni tal-Ukrajna mir-Russja u l-ġlied li għaddej bejn l-Iżrael u l-Hamas. Fejn kien hemm bżonn nikkundannaw, ikkundannajna. Fejn kien hemm bżonn niddefendu iddefendejna u fejn kien hemm bżonn nimponu sanzjonijiet, imponejna wkoll.”
Il-President fakkar ukoll kif Malta se tieħu f’idejha l-Presidenza tal-Organizzazzjoni għas-Sigurtà u l-Koperazzjoni fl-Ewropa, l-OSCE, għas-sena 2024.
Qal, “Sinjuri mgħandix bżonn iktar provi minn hekk kemm in-newtralità ta’ pajjiżna mhijiex ta’ xkiel.”
Fid-diskors tiegħu l-President qal li bil-kontra ta’ dak li xi kultant naraw fuq il-mezzi soċjali, il-Maltin huma nies b’qalb kbira u jweġġa’ meta jara lil pajjiżna jiġi mżeblaħ speċjalment quddiem il-barranin.
Intant il-President Vella sostna li l-poplu Malti huwa poplu intelliġenti, ħawtiel u kapaċi. Għalhekk hawnhekk il-President ħeġġeġ favur l-edukazzjoni tal-użu tajjeb tal-midja u li ngħarfu nagħżlu minn dak li hu vera jew le.
Qal, “Aħna poplu intelliġenti. Aħna poplu ħawtiel u kapaċi. Fejn irridu naslu. L-edukazzjoni hija l-aqwa investiment li qatt nistgħu nagħmlu fil-ġenerazzjonijiet li telgħin.
Dr Vella, irrimarka li l-akbar sfida ta’ bħalissa hija t-tibdil fil-klima u rridu nerfgħu r-responsabbiltà minkejja ċ-ċokon ta’ pajjiżna u nippruvaw ndawru r-rotta.
Huwa fakkar ukoll fid-dritt tal-vot ta’ 16-il sena u qal li dan huwa l-mod ta’ kif nistgħu nibdew ngħallmu x’inhi u xi tfisser il-politika, politika bħala arti, mgħallma bħala suġġett normali biex fl-aħħar mill-aħħar, iż-żgħażagħ jgħinu biex itejbu l-kwalità tal-ħajja tan-nies.
Il-President qal ukoll li l-barranin li jiġu f’pajjiżna huma integrali għall-iżvilupp tal-ekonomija. Tenna li dan il-pjan ma sarx fl-ajru imma bħala parti minn pjan li jgħarbel x’jista’ joffri l-futur biex pajjiżna jibqa’ miexi ’l quddiem. Tenna li għandna nirrispettaw id-drawwiet u l-bżonnijiet ta’ ħutna li tawna servizz biex l-ekonomija mxiet ‘il quddiem.
Il-President temm jgħid li mill-2019, kien ta’ unur u ta’ privileġġ li jservi lill-poplu Malti u Għawdxi u lilll-għażiż pajjiżna.
