Michelle Muscat – Mart il-Prim Ministru Dr Joseph Muscat, iżda wkoll mara ta’ determinazzjoni u saħħa mentali liema bħalhom, bl-isport tal-għawm jixprunaha biex tikseb din is-saħħa, li twassalha wkoll biex tmexxi organizzazzjonijiet filantropiċi fosthom il-Marigold Foundation u Special Olympics Malta. Proprju nhar is-Sibt 22 ta’ Lulju, hija rebħet l-isfida li tgħum xejn inqas minn għaxar kilometri, eżattament mit-Torri tal-Għallis sal-Port ta’ Marsamxett, f’għawma li ngħatat l-isem ta’ North to Port bil-fondi kollha miġbura jmorru għal Marigold Foundation.
Iddeskrivi l-esperjenza tal-għawma ta’ għaxar kilometri li għamilt ftit tal-jiem ilu f’ġieħ il-Fondazzjoni Marigold.
Din kienet l-itwal għawma li jiena għamilt s’issa. Kienet twila għaxar kilometri. Kienet distanza iebsa mhux ħażin u f’dan il-każ diversi fatturi jilagħbu parti importanti. Fost l-oħrajn iddum iktar fl-ilma, trid taddatta għat-temperatura tal-baħar, hemm taħriġ intensiv u l-fatt illi din kienet itwal kienet għawma ferm varjata minn ta’ qabel, fejn il-kosta nnifisha tipprovdi esperjenzi differenti u sfidi differenti matul l-għawma. Ir-riħ u l-kurrenti mhumiex kostanti u allura trid taddatta ruħek għal realtajiet differenti li tkun qed taffaċċja.
Meta tkun qed taqdef ħafna drabi għajnejk ikunu ’l isfel u għalhekk ma tkunx qed tara dejjem id-direzzjoni t-tajba. Meta int titla’ ’l fuq biex tieħu n-nifs trid tagħti kas ta’ fejn int sejra. Din kienet sfida kbira f’din l-għawma speċjalment għax ma konniex qegħdin f’linja dritta. L-isfida vera però tkun dakinhar li nippruvaha l-ewwel darba fejn ma jkollok l-ebda għajnuna min-nies fid-dgħajjes u fejn ma tkunx għadek taf intix kapaċi tasal. L-għawma għamiltha erba’ darbiet b’kollox, jiġifieri b’kollox għomejt mal-40 kilometru. Kull darba kienet esperjenza differenti.
Barra milli tkun ippreparata fiżikament, kemm hu importanti li tkun ukoll lesta psikoloġikament għal din l-isfida?
Fil-fatt huwa importanti ħafna li tkun ippreparata psikoloġikament għal għawma bħal din. Fiżikament tista’ tkun tajba, iżda jekk mentalment ma tpoġġix moħħok hemm u tipprepara għaliha ma tkunx faċli żgur.
F’moħħok dejjem trid iżżomm il-ħsieb li ħa tibda xi ħaġa u ser tispiċċaha kif ukoll xi ostakli li tkun se tiltaqa’ magħhom waqt l-għawma. Trid tkun lesta anke għal xi ħaġa li tista’ tinqala’ bħal meta tibdel goggle u anke l-klima u t-temp.
Din is-sena peress li l-għawma għamiltha f’Lulju, it-temperatura tal-baħar kienet tvarja u għalhekk ridt nilbes libsa tal-għawm li tilqa’ għax-xemx tiżreġ li jkollok fuq dahrek u fl-istess ħin iżżommok f’temperatura komda.
Iltqajt ma’ xi bram int u tgħum matul din id-distanza?
Iva kien hemm xi ftit tal-bram għalkemm mhux daqs is-sena l-oħra fejn rajt ħafna minnhom fil-postijiet li għaddejt minnhom. Il-bram ma tantx jagħmlulek il-ħajja faċli għax int tul l-għawma tipprova tevitahom u huwa għalhekk illi int tilbes ilbies addattat sabiex tevita li jniggżuk però ħafna drabi dan l-ilbies stess itellfek milli tgħum sew bi speed addattat minħabba it-toqol żejjed li jkollok.
Persuna oħra li kelli ċ-ċans nintervista, Anna Calleja, iddeskrivietek bħala mara b’determinazzjoni kbira. Minn fejn jirnexxilek iġġib dan il-kuraġġ kollu?
Il-ħajja tinbidel kontinwament u bħalissa ninsab f’fażi fejn bħala persuna nista’ nagħti kontribut sħiħ għal min verament għandu bżonn.
Anna Calleja hija persuna b’qalb kbira illi tgħix għal dawn il-persuni b’diżabilità u tara li jkunu ferħanin. Jien għandi għal qalbi il-Fondazzjoni Marigold u kburija li jien parti minn dan il-kumitat li tant jaħdem għal persuni vulnerabbli fis-soċjetà tagħna.
Kburija wkoll bix-xogħol illi jagħmlu Special Olympics Malta, illi jagħmlu minn kollox sabiex jgħinu lil persuni b’diżabilità jintegraw u jieħdu pjaċir jipparteċipaw fl-isport li jħobbu.
Niftakar b’għożża kbira meta sentejn ilu ngħaqadt mal-kontinġent Malti fil-World Games ta’ Special Olympics li kienu saru f’Los Angeles. Kienet sfida kbira biex ittella’ kontinġent imdaqqas ta’ nies għal dan l-avveniment. Kont ferm kuntenta u fl-istess ħin kburija li bl-ewwel għawma tiegħi tal-2015 kien irnexxielna intellgħu lil dan il-kontinġent. Dik is-sena, fl-2015 kienet l-ewwel sfida personali tiegħi fejn kont ispirata minn dawn l-atleti li għalkemm f’ħajjithom għandhom diversi sfidi, xorta jirnexxilhom isiru atleti ta’ vera.
X’inhu r-rwol tiegħek fi Special Olympics?
Jien nokkupa l-kariga ta’ President ta’ Special Olympics. Din l-għaqda kienet prijorità ewlenija tiegħi f’dawn l-aħħar snin sabiex naraha tkompli tissaħħaħ u tikber dejjem aktar. Ovvjament Special Olympics huwa l-proġett ta’ Anna Calleja illi hija d-Direttur Nazzjonali ta’ din l-għaqda u li taħt il-kordinazzjoni tagħha jsir ix-xogħol mal-atleti kollha membri, flimkien mad-diversi voluntiera li mingħajrhom Special Olympics kieku ma taħdimx.
Dawn it-tfal u ż-żgħażagħ illi għandhom bżonnijiet speċjali kemm jispirawk lilek bħala persuna fil-ħajja ta’ kuljum?
Dawn il-persuni li semmejt lili jispirawni l-ħin kollu għax dawn l-istess nies għandhom sfidi kemm fiżiċi kif ukoll mentali li xejn mhuma faċli li tgħix bihom. Madankollu dawn il-persuni ma jaqtgħu qalbhom qatt anzi tarahom dejjem bit-tbissima kull fejn ikunu. Huma nies li jafu jħobbu tassew u jafu jgħixu wkoll.
Meta tiltaqa’ mal-ġenituri tagħhom tinduna kemm verament jgħożżu lil dawn l-anġli.
Meta dawn l-istess ġenituri jiġu għand Special Olympics għall-bidu bħal qisu jaqtgħu qalbhom u jibdew isaqsu jekk it-tifel jew it-tifla tagħhom ikunux kapaċi jidħlu għal dawn l-isfidi.
Meta mbagħad jersqu lejna, dawn il-persuni jgħaddu minn programm ta’ taħriġ illi apparti li jtejjeb il-livell fiżiku tagħhom, itihom ukoll ċertu grad ta’ indipendenza li kapaċi jfendu għal rashom.
Għalhekk meta persuna tiġi għandna filli tkun fil-fosdqa tal-ġenituri u filli tkun kapaċi tfendi għal rasha. Il-ġenituri japprezzaw dan kollu għax kapaċi nagħtuhom id-differenza li tant ikunu mixtieqa għaliha. Meta nsiefru għal dawn l-attivitajiet, dawn it-tfal u ż-żgħażagħ jiltaqgħu ma’ nies barranin bħalhom u din l-esperjenza jibqgħu jġorruha matul ħajjithom kollha.
Nammira ħafna lil dawk il-voluntiera li jaħdmu ma’ dawn il-persuni u tarahom ukoll kull tmiem il-ġimgħa joħorġuhom sabiex jagħtuhom ukoll dak is-sens ta’ indipendenza mill-familja.
Nista’ niddikjara li grazzi għal din l-NGO, il-ġenituri qed jaraw lil uliedhom jibdew ħajja ġdida u din hija fażi kruċjali ħafna għalihom fejn qed issir bidla sħiħa għall-aħjar.
Dawn l-istess ġenituri jkollhom ukoll il-mument ta’ mistrieħ tagħhom filwaqt illi jafu li wliedhom jinsabu f’idejn tajba u li hemm min jieħu ħsiebhom b’mod tajjeb ferm.
X’inhi l-ħidma proprja ta’ The Marigold Foundation?
Din il-fondazzjoni hija Umbrella Foundation fejn il-ħidma primarja tagħha hi li tgħin lil NGOs oħrajn li diġà jeżistu u li jaħdmu qatigħ imma li jkollhom bżonn ta’ vuċi aktar qawwija sabiex isemmgħu leħinhom. Ħafna drabi dawn l-NGOs ikunu qegħdin jimmilitaw sabiex jagħtu għarfien dwar kawżiet differenti. Eżempju l-kawża tal-awtiżmu rnexxielna ntellgħuha fuq livell Nazzjonali fejn sa ftit tas-snin ilu ftit kien jissemma l-awtiżmu jew inkella kien jiġi evitat u issa l-poplu Malti sar aktar konxju minn din il-kawża.
Saħansitra din it-tema ġiet diskussa wkoll fil-Parlament u dan huwa sinjal tajjeb li anke bħala mentalità lejn dawn in-nies, il-poplu miexi ’l quddiem.
Apparti minn hekk aħna bħala fondazzjoni ngħinu lil diversi assoċjazzjonijiet li jimmilitaw fuq kawżi oħrajn bħal mard rari, mard mentali, kanċer, tfal vulnerabbli, vizzji u abbużi, diżabilità, edukazzjoni u illitteriżmu u ħafna għaqdiet oħra fil-komunitajiet tagħna.
Kemm tqis illi l-isport huwa importanti għall-ħajja tal-bniedem?
L-isport huwa fundamentali għall-ħajja tal-bniedem minħabba diversi fatturi. Jien illi nipprattika l-għawm, fejn qabel dan l-isport kont narah biss bħala passatemp, illum il-ġurnata qed nieħdu bis-serjetà.
Illum nista’ nqis ruħi bħala sportiva u għalhekk sirt napprezza dejjem aktar is-sagrifiċċji u anke l-almu li jagħtu l-isportivi lejn l-isport li tant iħobbu.
Dawn l-istess sportivi xorta jridu jmorru għax-xogħol u fl-istess ħin iridu jagħmlu l-ħajja ta’ kuljum tagħhom filwaqt illi jitħarrġu fl-isport illi jipprattikaw. Din hija sfida kbira biex tibbilanċja l-affarijiet differenti f’ħajtek.
Il-fatt li int il-mara tal-Prim Ministru, kif inbidlet ħajtek minn dak iż-żmien?
Inbidlet xi ftit minħabba l-fatt li żdiedu iktar ix-xogħol u l-impenji kemm personali kif ukoll uffiċjali. Meta bdejt nagħmel din l-għawma jien kont diġà f’dan ir-rwol allura tista’ taħseb kemm trid tlaħħaq ma’ affarijiet u timmaniġja ħinek bil-għaqal.
Semmejt l-impenji li kellek. Waqt il-kampanja elettorali bqajt għaddejja xorta bl-għawm?
Iva, bqajt għaddejja bit-taħriġ għax kont determinata li jiġri x’jiġri f’ħajti din l-għawma kelli nagħmilha. Ma kinitx xi ħaġa faċli.
Kelli pressjoni kbira fuqi għax ridt inlaħħaq ma’ dawn l-affarijiet kollha nkluż mal-familja.
Madankollu nemmen ferm f’din l-attività filantropika u kien dan kollu li tani s-saħħa biex nagħmilha. Kuntenta li dak li emmint fih seħħ.
Il-fatt illi Joseph Muscat huwa wkoll sportiv, fejn anke hu waqt il-kampanja elettorali kien imur il-gym, kemm jispirak?
Joseph jispirani ħafna bħala persuna. Il-kurżità hija li t-tnejn li aħna nqumu ta’ kull filgħodu u nibdew b’ attività fiżika fejn anke fix-xhur tax-xitwa hu jilbes x-xorts u jien nilbes il-malja. Jien imbagħad immur inwassal it-tfal l-iskola u nipprova nsib iċ-ċans għat-taħriġ tiegħi.
Il-fatt illi r-raġel tiegħi jittrenja jagħtini l-kuraġġ biex inkompli għaddejja bit-taħriġ tiegħi. Għalkemm hu ma jħobbx il-baħar però dejjem iħeġġiġni biex nagħmel dak li nħobb u ninsab grata lejh li jibqa’ jissapportjani.
Min-naħa l-oħra jien jekk niddeċiedi li nagħmel xi ħaġa nagħmilha b’serjetà kbira u kien għalhekk li sena wara sena rnexxieli nżid id-distanza.
Semmejna l-kampanja elettorali. B’xorti ħażina saru wkoll xi attakki personali anke lejk. Kif għextu dan il-perjodu li xejn ma kien faċli għalik?
Kien żmien diffiċli ħafna għall-familja tagħna. Madankollu dak iż-żmien kont qed nikkonċentra fuq din l-attività tal-għawm ukoll u allura b’xi mod dejjem iffukajt biex nibqa’ pożittiva u naħdem għal dak li nemmen fih.
Dan it-taħriġ servieni wkoll mentalment sabiex inżomm kalma minkejja kull għawġ illi kien qed jiġri. Nemmen li kwalunkwe sport jista’ jkun il-mediċina għal stress żejjed u problemi mentali.
Anke mixja tista’ tkun ta’ benefiċċju għall-ġisem u dan iservi ferm ta’ ġid aktar milli nibqgħu d-dar ninkwetaw jew naħsbu b’mod negattiv fuq dak li jista’ jiġri.
Il-fatt illi int il-mara tal-Prim Ministru, f’pajjiż żgħir bħal Malta fejn kulħadd jaf lil kulħadd, taraha bħala pressjoni?
Inħossha xi ftit speċjalment meta tkun mat-tfal u tkun qed tagħmel il-qadi u l-ġiri personali tiegħek. Però jien in-nies nieħu pjaċir niltaqa’ magħhom u nkellimhom, allavolja mbagħad ħafna drabi nasal tard fejn inkun sejra.
Nixtieqek tgħaddi messaġġ, bħala mara daqshekk determinata, lin-nies vulnerabbli fis-soċjetà tagħna li forsi qed jaqtgħu qalbhom mill-ħajja ta’ kuljum.
Qatt m’għandek taqta’ qalbek fil-ħajja u għandek dejjem tipprova tħares lejn il-pożittiv. Ħajtek hija kif tagħmilha int. Ħadd mhuwa ser iġiblek il-ħajja kif tixtieqha int lesta fuq platt. Kulħadd għandu l-isfidi personali tiegħu, imma l-motto tiegħi hu: ‘When the going gets tough, the tough get going’.
