Irrispettivament minn liema sustanza jew kontenut persuna tkun dipendenti fuqhom, l-aġenzija nazzjonali għas-servizzi tal-prevenzjoni u t-trattament, is-Sedqa, toffri kura speċifika adattata għall-fejqan l-aktar effettiv.
Fil-kura tal-pazjenti, l-Aġenzija Sedqa timxi mal-pazjenti tagħha billi tagħti importanza lil erba’ aspetti: l-aspett bijoloġiku, dak psikoloġiku, dak soċjali, u dak spiritwali.
L-aspett bijoloġiku huwa dak marbut mas-saħħa fiżika tal-pazjent, u ħafna jqisuh bħala l-uniku aspett affettwat mid-dipendenza.
Madanakollu, l-aspetti l-oħrajn jindirizzaw effetti fuq is-saħħa mentali, il-komunikazzjoni tal-pazjent ma’ terzi persuni u l-imġiba, ilkoll jikkumplimentaw fil-feqjan tad-dipendenza partikolari.
B’hekk, l-għajnuna li tingħata lil kull pazjent li jagħmel kuntatt ma’ din l-aġenzija, permezz ta’ diversi modi, ikun kompost minn tim ta’ esperti f’oqsma differenti li flimkien jippjanaw u jattwaw l-għajnuna meħtieġa skont il-ħtiġijiet tal-pazjent.
Dwar dan tkellimna fid-dettall mad-Direttur Kliniku tal-Aġenzija Sedqa, it-Tabib Anna Maria Vella, li spjegatilna l-proċess li wieħed jgħaddi minnu bil-għan li jegħleb id-dipendenza tiegħu.
Qalet, “Bħala Sedqa naħdmu ħafna dak li ngħidulu l-‘Multidisciplinary Team’ u l-pjan ta’ kura jitfassal mill-erba’ professjonisti, mhux waħdi niddeċiedi jiena xi rrid u x’naħseb li hu l-aħjar.”
Dan l-approċċ ilaqqa’ lill-pazjent mat-tim tiegħu biex l-isfida tad-dipendenza tkun indirizzata fuq kull binarju.
It-Tabib Vella tkellmet magħna wkoll fuq dipendenzi li ma kinux daqstant komuni sa ftit tas-snin ilu.
Dawn jinkludu dipendenzi fuq il-gaming li, għalkemm fih mhemmx il-flus involuti bħal fil-logħob tal-azzard, xorta jista’ jkollu konsegwenzi serji.
Hawnhekk ġie nnotat kif, minkejja li l-medja tal-etajiet jaf tkun aktar baxxa minn dik ta’ dipendenzi fuq affarijiet oħra, m’hemm l-ebda età li ma tistax tkun suġġetta għad-dipendenza. Allura, wieħed dejjem għandu joqgħod kawt fil-konsegwenzi tal-attivitajiet li jkun qiegħed jagħmel.
Il-pornografija diġitali wkoll jaf tkun suġġett ta’ dipendenza li tirriżulta fil-pazjent jinqata’ mill-bqija tas-soċjetà.
Il-fatt li dawn it-tip ta’ dipendenzi m’humiex bħal dawk tradizzjonalment assoċjati ma’ sustanzi jew xorb jaf jagħmilha ftit aktar diffiċli li wieħed jindirizzahom fil-ħin opportun.
Għaldaqstant, hija spjegat kif, irrispettivament mit-tip, id-dipendenzi kollha joriġinaw mill-istess punt tat-tluq, dak li wieħed jibda jnaqqas mill-ħeġġa li jagħmel dak li hu tajjeb għalih jew dak li mitlub minnu.
Qalet, “Però, li jiġri huwa li l-affarijiet tiegħek prinċipali – li inti tmur għax-xogħol kuljum, li inti ssajjar għall-familja tiegħek, li tnaddaf id-dar, li tagħmel l-affarijiet ta’ kuljum – dawk jieħdu xejra sekondarja u ma tibqax l-aktar ħaġa prijorità fil-ħajja tiegħek.”
Id-Direttur Kliniku tas-Sedqa enfasizzat l-importanza tal-kawtela fl-istadju msejjaħ ta’ esperimentazzjoni ma’ attività li tista’ twassal għal dipendenza.
Dan għaliex wieħed jaf jimmina jew iwarrab l-effetti negattivi bil-konsegwenza li ma jirrikorrix għall-għajnuna jew iħalli d-dipendenza tiġri bih.
F’dan l-istadju wieħed jibda jgħaqqad ir-rilassament jew il-mod ta’ kif jippremja lilu nnifsu ma’ attività li fit-tul tista’ tirkeb l-impenji ta’ dak li jkun. Allura dan għandu jkun l-ewwel sinjal li wieħed jieħu kont ta’ dak li jkun qed jagħmel.
It-Tabib Vella spjegat xi jkun qed jiġri fil-ġisem tal-bniedem.
Qalet, “Għaliex ikun qed jiġri dan? Għaliex aħna għandna sustanzi fil-moħħ tagħna li, meta jiena qed nieħu pjaċir, dawn joħorġu. Jekk jiena dawn is-sustanzi neħodhom minn barra, jiena mhux ser nipproteġihom iżjed u għalhekk nasal fil-punt fejn mingħajrhom ma niħux pjaċir għax il-ġisem tiegħek waqaf jipproduċi dawk l-affarijiet.”
Għaldaqstant hija għamlet aċċenn għal diversi attivitajiet li wieħed jista’ jagħmel waħdu jew fil-kumpanija ta’ ħaddieħor li ma jinvolvux it-teħid ta’ sustanzi jew l-ikkunsmar ta’ kontentut li jagħmel il-ħsara fit-tul.
L-attivitajiet sportivi u l-kuntatt mal-ambjent naturali huma fost l-iprem eżempji ta’ kif wieħed jipprevjeni tali dipendenzi.
Fl-aħħarnett, id-Direttur Kliniku għalqet b’appell sabiex wieħed ma jiddejjaqx li jfittex l-għajnuna biex b’hekk jindirizza dak li jkun qed iħalli impatt negattiv fuq ħajtu u ħajjet dawk ta’ madwaru.
Qalet, “Ċempel mill-ewwel, hemm websites, hemm modi kif tagħmel Sedqa u titla’ mill-ewwel. Ċempel għall-għajnuna. L-għajnuna mhux biss għal min għandu l-vizzju, l-għajnuna għall-familjari u anki n-nies ta’ mad-dawra.”
L-Aġenzija Sedqa tista’ tiġi ikkuntattjata permezz tat-telefown fuq in-numru 179 jew mis-sit fsws.gov.mt biex tinkiseb aktar informazzjoni.
