Il-Gvern ippubblika d-dikjarazzjoni uffiċjali tas-summit tal-MED9, li ġiet maqbula bejn il-mexxejja tal-Kroazja, Ċipru, Franza, il-Greċja, il-Portugall, is-Slovenja, l-Italja u Malta, u s-Segretarju tal-Istat għall-Affarijiet Ewropej ta’ Spanja.
F’laqgħa li saret fi żmien ta’ Gwerra fl-Ewropa, u fost pressjonijiet ekonomiċi, soċjali u ġeopolitiċi li kulma jmur qed jiżdiedu, il-mexxejja esprimew is-solidarjetà tagħhom għas-sitwazzjonijiet koroh u t-telf tal-ħajjiet, riżultat ta’ diżastri naturali riċenti fil-pajjiżi ġirien.
Fid-dikjarazzjoni kitbu kif bħala pajjiżi fin-naħa t’isfel tal-Unjoni Ewropea, qed jippreżentaw soluzzjonijiet innovattivi u strateġiċi, ibbażati fuq id-djalogu, li għandhom jikkontribwixxu għal politika Ewropea komprensiva li tippromwovi l-paċi, l-istabilità u l-prosperità.
F’dan il-kuntest, il-mexxejja ppreżentaw għaxar punti b’impenn ċar.
Fl-ewwel punt, saħqu fuq l-importanza ta’ reġjun Mediterran stabbli, paċifiku u prosperù. Filwaqt li laqgħu l-impenn fuq livell Ewropew bl-Aġenda l-Ġdida tal-Mediterran, qalu li dan il-momentum irid jibqa’ u fil-fatt, se jibqgħu jenfasizzaw l-importanza li dan l-impenn jissaħħaħ b’iktar ħidma u sinerġija mal-Unjoni tal-Mediterran.
Fit-tieni punt, il-mexxejja kkundannaw il-Gwerra fl-Ukrajna u tennew id-determinazzjoni tagħhom li jibqgħu jappoġġjaw l-indipendenza u s-sovranità tal-Ukrajna. Sejħu għar-Russja biex twaqqaf l-attivitajiet militari b’mod immedjat u sħiħ mit-territorju kollu tal-Ukrajna.
It-tielet punt ittratta l-migrazzjoni irregolari, li għadha realtà sensittiva u kumplessa li teħtieġ rispons sostenibbli u ħolistiku Ewropew. Il-mexxejja qalu li bl-għajnuna ta’ Frontex u tal-Aġenzija Ewropea tal-Ażil, hemm bżonn ta’ rispons rapidu għall-isfidi tal-wasliet li qed jiżdiedu fir-rotot Mediterranji.
Hawnhekk sejħu għal ko-leġiżlaturi biex jgħaġġlu n-negozjati dwar il-Patt tal-Migrazzjoni u l-Ażil, li għandu jipprovdi l-assigurazzjonijiet meħtieġa lill-pajjiżi milqutin li l-ħtiġijiet tagħhom se jkunu indirizzati. Sejħu wkoll għal iżjed sforzi mill-Unjoni Ewropea.
Fir-raba’ punt, il-mexxejja semmew id-diżastri naturali li laqtu lir-reġjun fl-aħħar xhur, li l-maġġoranza tagħhom huma riżultat tat-tibdil fil-klima. Dawn jinkludu għargħar, nirien, sħana qawwija, nixfa, u livell tal-baħar li qed jogħla, speċjalment fil-Baħar Mediterran.
Dawn kollha wasslu għal telf ta’ ħajjiet u effett fuq il-livell tal-għajxien li jaffettwa lill-ekonomiji, lis-soċjetajiet u infrastruttura kritika, fosthom anke s-sistemi tas-saħħa. Il-mexxejja qalu li għandu jiġi analizzat l-impatt tat-tibdil fil-klima f’oqsma li huma kruċjali għall-kwalità tal-ħajja, bħas-saħħa, l-agrikoltura, is-sigurtà tal-ikel, l-enerġija, l-ilma u t-turiżmu.
Qalu wkoll li hemm bżonn iktar ħidma biex is-servizzi tal-emerġenza Ewropea jkunu ppreparati aħjar, sinerġija akbar mas-settur privat, u aktar koperazzjoni bejn l-awtoritajiet responsabbli għall-protezzjoni ċivili, anki ma’ pajjiżi barra mill-Unjoni Ewropea.
F’kuntest simili, il-ħames punt jitkellem fuq l-importanza tal-protezzjoni tar-riżorsi naturali, inkluż l-immaniġġjar tar-raba’, tal-ilma u l-konservazzjoni tal-ekosistemi marittimi u kostali. Hawnhekk, id-disa’ rappreżentanti tal-pajjiżi tal-MED9 laqgħu l-isforzi li saru mill-Ministri tal-Enerġija waqt il-laqgħa Ministerjali li saret f’pajjiżna f’Mejju li għadda.
Is-sitt impenn tal-mexxejja ttratta s-settur soċjali. Qablu li jużaw is-Sena Ewropea tal-Ħiliet biex jiżviluppaw policies li jħeġġu ħiliet innovattivi u li se jservu tul il-ħajja, li fl-istess ħin jissarrfu f’pagi msaħħa u kundizzjonijiet tax-xogħol aħjar.
Is-seba’ punt tkellem dwar it-tmiem tar-riforma tal-Economic Governance Framework of the EU; bil-mexxejja jemmnu li r-riforma għandha ssaħħaħ l-abbiltà tal-Ewropa li trawwem tkabbir ekonomiku f’manjiera sostenibbli u li tikkunsidra l-karatteristiċi uniċi ta’ kull pajjiż.
It-tmien suġġett kien is-suq waħdieni – b’impenn ċar mill-mexxejja biex jiġu rikonoxxuti r-realtajiet ġeografiċi ta’ kull stat membru ħalli tissaħħaħ il-konnettività fi ħdan is-suq waħdieni.
Id-disa’ impenn jitkellem dwar it-tisħiħ tal-proġett Ewropew biex tkompli l-integrazzjoni bejn il-pajjiżi. Huma kkonfermaw l-impenn sħiħ u inekwivoku tagħhom għas-sħubija tal-Balkani tal-Punent, tal-Moldova u tal-Ukrajna, fl-Unjoni Ewropea.
Fl-għaxar u l-aħħar punt, il-grupp tal-MED9 innota kif il-membri fi ħdanu jifformaw terz tal-istati membri Ewropej. Bħalma diġà sar fil-passat riċenti, se jsiru aktar laqgħat tal-grupp biex iservu ta’ opportunità fejn tiġi ppreżentata l-viżjoni tal-pajjiżi fir-reġjun tal-Mediterran f’setturi varji.
Għaldaqstant, il-mexxejja qalu li se jiżdiedu l-laqgħat, anki tekniċi, biex jiżguraw progress kontinwu u biex l-għanijiet jintlaħqu għall-benefiċċju taċ-ċittadini.
Id-dikjarazzjoni temmet tgħid li s-summit li jmiss se jseħħ f’Ċipru.
