L-inkjesta sabet ‘irregolaritajiet grossolani’
Gvern Nazzjonalista għamel minn kollox biex ma tinfetaħx inkjesta Maġisterjali dwar nuqqasijiet fl-operat tal-Fondazzjoni għall-Iskejjel ta’ Għada, li eventwalment kienet sabet dawk li ssejħu bħala ‘irregolaritajiet grossolani.’
Kien id-deputat Laburista Carmelo Abela, illi fil-31 ta’ Ottubru 2003, kien talab li tinfetaħ inkjesta Maġisterjali dwar nuqqasijiet fl-operat tal-Fondazzjoni għall-Iskejjel ta’ Għada. Fl-istess jum il-każ kien assenjat lill-Maġistrat Consuelo Scerri Herrera li sa ġimgħa wara kienet diġà ħatret l-esperti biex jgħinuha fix-xogħol li kien hemm bżonn li jsir.
Mhux ġustifikat li l-Istat jitgħabba bi spiża
Fid-19 ta’ Novembru 2003 iżda, l-Avukat Ġenerali maħtur minn Eddie Fenech Adami, Anthony Borg Barthet, kien bagħat nota lill-Maġistrat Scerri Herrera fejn informaha li kien sar jaf illi l-Awditur Ġenerali kien qiegħed jagħmel verifika tal-kontijiet tal-Fondazzjoni għall-Iskejjel ta’ Għada u żied li f’dawk iċ-ċirkostanzi jaf ma kienx ikun propizju li ssir inkjesta Maġisterjali anke għax skont huwa, Carmelo Abela ma kienx indika xi reat partikolari. L-Avukat Ġenerali kien saħansitra qal li dak li kien qiegħed jitlob id-deputat Laburista seta’ jwassal għal fishing expedition bi spiża qawwija bil-ħatra ta’ esperti li x-xogħol tagħhom seta’ kien diġà qiegħed isir mill-Awditur Ġenerali.
Quddiem dan kollu l-Maġistrat Scerri Herrera bagħtet kopja tat-talba li kien għamel Carmelo Abela lill-Avukat Ġenerali li min-naħa tiegħu wieġeb lura fil-21 ta’ Novembru 2003. Borg Barthet qal li dak li kien qiegħed jgħid Abela ma kienx jammonta għal offiża kif kien jitlob artiklu 546 tal-Kodiċi Kriminali. Għaldaqstant reġa’ insista li ma kienx ġustifikat li l-Maġistrat tgħabbi lill-Istat bi spiża konsiderevoli biex tinvestiga dawk li huwa sejjaħ bħala suspetti ġeneriċi u biex tagħmel xi ħaġa li skont huwa diġà kienet qed issir mill-Awditur Ġenerali.
Minkejja l-pressjoni tal-Avukat Ġenerali, l-inkjesta Maġisterjali saret. Il-Maġistrat semgħet ix-xhieda ta’ tlettax-il persuna u kellha dsatax-il laqgħa mal-esperti nominati minnha u ppreżentat il-konklużjonijiet tagħha fl-1 ta’ Settembru 2004.
Il-Ministru jiżvija l-verità
Il-Maġistrat Scerri Herrera sabet li n-nies li kienu impjegati mal-Fondazzjoni ma kinux idonei u ma kellhomx esperjenza. Fl-istess ħin qalet illi ma setgħetx tifhem kif baġit ta’ miljuni ta’ liri jkun amministrat minn financial controller wieħed. Il-Maġistrat żiedet li dan il-financial controller stqarr magħha li huwa dejjem talab għall-għajnuna iżda qatt ma ngħatatlu. Il-konsegwenza kienet li l-kotba finanzjarji tal-Fondazzjoni ma kinux miżmuma kif mitlub.
Il-Maġistrat Scerri Herrera qalet illi mhux ta’ b’xejn illi meta dan il-financial controller intalab iwieġeb għal domandi parlamentari li saru lill-Ministru Louis Galea, ta tweġibiet evażivi u skorretti. Il-Maġistrat kienet żiedet illi b’dispjaċir tinnota li ċertu tweġibiet mogħtija mill-Ministru Galea fil-Parlament ingħataw b’mod li setgħu jiżvijaw il-verità u ma tawx kwadru reali ta’ dak li effettivament kien qiegħed jiġri.
Irregolaritajiet grossolani
L-inkjesta kienet sabet ukoll li l-Kap Eżekuttiv tal-Fondazzjoni u Perit li kien jaħdem mal-istess Fondazzjoni kienu komparteċipi mal-finacial controller f’dawk li ssejħu bħala irregolaritajiet grossolani, li kienu qegħdin isiru. Il-Maġistrat saħqet li dawn l-irregolaritajiet ma kienu kkontestati minn ħadd, lanqas mill-Ministru. Kien ħareġ ukoll li f’diversi okkażjonijiet ir-regolamenti dwar akkwisti li jsiru mis-Servizz Pubbliku li l-Fondazzjoni kienet marbuta bihom, ġew miksura jew skartati.
Mill-inkjesta kien ħareġ ukoll li numru ta’ membri tal-Bord tal-Fondazzjoni kienu tħallsu għal perjodu ta’ żmien, meta t-talba tagħhom biex isir dan il-ħlas kienet għadha qed tiġi kkonsidrata u li persuna partikolari kienet tħallset darbtejn għall-istess xogħol. Il-Maġistrat kienet innotat kif l-eks Kap Eżekuttiv tal-Fondazzjoni kien qal illi Perit partikolari fl-istess Fondazzjoni kien mexa b’favoritiżmu meta ta xogħol lil ċerti periti illi kienu jaħdmu mal-Awtorità tal-Ippjanar jew li allegatament kienu jiġu mill-Ministru Louis Galea u għalhekk indika li seta’ kien hemm nepotiżmu fl-ingaġġ tagħhom.
Il-Kummissarju ma jagħtix assistenza
Fir-rapport tal-inkjesta kien hemm riferenza wkoll għal xhieda li kienet ingħatat minn Saviour Balzan li kien stqarr illi ħafna minn nies li ngħataw direct orders mill-Fondazzjoni kienu mid-distrett tal-Ministru Galea u ħafna oħrajn kellhom konnessjonijiet mal-Partit Nazzjonalista waqt li kien hemm nies li ħadu kuntratti li kienu qed jagħmluha ta’ cover għal nies viċin il-Ministru.
Il-Maġistrat Scerri Herrera kienet anki kkummentat fuq il-punt illi kien għamel l-Avukat Ġenerali Borg Barthet li ma kienx hemm ħtieġa ta’ inkjesta għax kienet qed issir verifika mill-Awditur Ġenerali. Il-Maġistrat sabet li f’għaxar xhur l-Awditur talab biss darba informazzjoni lill-bord tal-Fondazzjoni għall-Iskejjel ta’ Għada u ħadd mill-membri tal-Bord ma kien intalab jagħti x-xhieda tiegħu mill-Awditur.
L-inkjesta Maġisterjali kellha kliem iebes fil-konfront tal-Kummissarju tal-Pulizija ta’ dak iż-żmien, John Rizzo. Il-Maġistrat kienet qalet li kienet ħaġa ta’ għajb illi l-Kummissarju ma tahiex l-assistenza u żiedet li kienet urtata dwar dan.
Silvio Camilleri qabel li ma kellhiex issir inkjesta
Fit-12 ta’ Novembru 2004 l-Avukat Ġenerali l-ġdid, Silvio Camilleri, maħtur minn Lawrence Gonzi, u li fil-jiem li għaddew mar fuq Facebook sabiex jikkritika b’qawwa r-riforma li se jagħmel il-gvern Laburista fl-inkjesti Maġisterjali, kiteb lill-Ministru tal-Ġustizzja, Tonio Borg, biex jgħidlu li huwa kien jaqbel mal-Avukat Ġenerali ta’ qablu, illi l-inkjesta Maġisterjali ma jmissha saret qatt.
Fl-ittra lil Tonio Borg, Camilleri kiteb illi mir-riflessjonijiet li għamlet fl-inkjesta tagħha, il-Maġistrat Scerri Herrera, skont huwa, kellha nuqqas ta’ apprezzament ta’ xi tgħid il-liġi. L-Avukat Ġenerali kien informa lill-Ministru li wara li ntemmet l-inkjesta, il-pulizija kienu investigaw l-allegazzjonijiet li kienu saru mill-eks Kap Eżekuttiv tal-Fondazzjoni u minn Saviour Balzan u sabu li ma kienx hemm bażi biex jipproċedu b’akkużi fil-Qorti. Kien qal ukoll li ladarba Carmelo Abela kien mar għand il-Maġistrat biex tiftaħ l-inkjesta għax ma kellux fiduċja fil-pulizija, il-Maġistrat ma kellhiex isserraħ fuq is-servizzi tal-pulizija.
Fis-snin ta’ wara, Anthony Borg Barthet kien innominat minn gvernijiet Nazzjonalisti mmexxija minn Lawrence Gonzi għal tliet darbiet wara xulxin bħala Mħallef fil-Qorti Ewropea tal-Ġustizzja fejn dam erbatax-il sena, waqt li Silvio Camilleri intgħażel minn gvern Nazzjonalista wkoll immexxi minn Lawrence Gonzi sabiex iservi ta’ Prim Imħallef.
