Il-Prim Ministru, Joseph Muscat, tkellem fid-dettall dwar il-pjan tal-gvern fil-qasam ambjentali u f’laqgħa politika fil-Gudja fisser kif anke f’dan is-settur il-gvern qed jieħu d-deċiżjonijiet b’mod pjanat u strateġiku biex il-pajjiż ikun lest għall-ġenerazzjoni li jmiss.
“Qed nieħdu deċiżjonijiet li ilhom snin twal biex jittieħdu. Għandna oppożizzjoni gallarija li mbagħad tipprova twaħħal f’ħaddieħor,” spjega l-Prim Ministru.
Fost oħrajn tkellem dwar kif b’rabta mal-immaniġjar tal-iskart il-pajjiż sab sitwazzjoni tal-biża’ u fisser kif il-gvern għamel studji biex jieħu d-deċiżjonijiet meħtieġa. Tkellem dwar kif l-Unjoni Ewropea tgħid li pajjiż irid jirriċikla 65% tal-prodotti u materjal ta’ ippakkeġjar u skart domestiku.“Xorta jifdal 35%,” qal Joseph Muscat li tkellem dwar kif il-gvern irid inaqqashom. “Se jkollna sistema fejn il-fliexken mhux tarmihom imma meta terġa’ tmur is-supermarket tpoġġihom f’kaxxa u tieħu l-flus lura,” qal Joseph Muscat.
Il-Ministru għall-Ambjent qed iħejji white paper fuq hekk ukoll. “Issa jew irridu s-serjetà jew ma rriduhiex,” irrimarka il-Prim Ministru li spjega l-għażliet li hemm għal dak l-iskart li qatt ma jispiċċa riġenerat.
U hawn fisser fid-dettall kif hemm tliet għażliet. L-ewwel waħda hi dik li jkun esportat, it-tieni dik li jintrema’ f’miżbla u t-tielet li tagħmel impjant ta’ waste to energy. “L-ewwel għażla tiswa bejn €30 u €50 miljun fis-sena. Fil-pajjiżi kollha tad-dinja li jagħmlu hekk din tfisser taxxa oħra,” qal Joseph Muscat. Dwar l-għażla ta’ miżbla oħra Joseph Muscat qal li biex isir hekk hemm bżonn miżbla oħra ta’ 50 tomna li sservina biss għaxar snin. “Nispiċċaw sabiħ! Miżbla ħdejn l-oħra,” qal Joseph Muscat.
“It-tielet għażla hi li ngħamlu impjant fejn miż-żibel irridu noħorġu l-enerġija. Nittratawh ngħadduh minn proċess u dan iż-żibel mhux talli ma nużawhx bħala miżbla u minnu ngħamlu l-elettriku. Biex ngħamlu dan kollu, għax aħna morna għal din l-għażla, għidna ejja ngħamlu kumitat ta’ esperti li jgħidilna x’inhi l-aħjar teknoloġija,” qal Joseph Muscat li fisser kif esperti indipendenti bħall-Professur Edward Mallia u Harry Vassallo taw il-parir tagħhom.
Joseph Muscat fakkar ukoll kif il-Kap tal-Oppożizzjoni, Adrian Delia, ma ħax post fil-kumitat. “Għaliex talabni post fil-kumitat tal-Brexit u dan le? Għax tal-Brexit induna li hemm ix-xogħol u ġej fl-investiment u fl-oħra hemm l-għadma. Issa qed nindunaw għaliex. Bdew din il-ġimgħa jgħid li se ngħamlu inċineratur,” qal Joseph Muscat.
Lil Delia, Joseph Muscat qallu: “Mhux problema li tkun kontra. Imma issa la int kontra, jew il-gazzetta tiegħek, qalet li hi kontra għidilna liema waħda mit-tnejn l-oħra trid,” qal Joseph Muscat.
“Trid tgħidilna liem waħda trid. Jekk tridx taxxa ta’ bejn €30 u €50 miljun fis-sena fejn in-nies qabel faqqartuhom bil-kontijiet tad-dalw u l-ilma u issa tridu tfaqqruhom fuq din it-taxxa ġdida jew tridx tkabbar il-miżbla b’50 tommna oħra u fejn se tgħamilha u fejn se tagħmel oħra għaxar snin oħra. Għalhekk jien konvint b’dak li qed ngħamlu. Għax aħna nippjanawh strateġikament,” qal Joseph Muscat.
L-ekonomija eżempju tal-effett tad-deċiżjonijiet
Il-Prim Ministru Joseph Muscat qal li fl-aħħar erba’ snin l-ekonomija Maltija kibret daqs il-ħmistax, għoxrin sena ta’ qabel.
“Aħna writna sitwazzjoni li mhux biss kellna d-dejn. Imma fejn konna niddejnu biex inħallsu l-imgħax fuq id-dejn. Immaġinaw is-sitwazzjoni kif kienet. Mhux biss ikollok id-dejn, imma biex tħallas id-dejn trid terġa’ tiddejjen,” qal Joseph Muscat li tkellem dwar kif is-suċċess u l-ġid trid taħdem għalih.
“Trid tieħu d-deċiżjonijiet,” insista l-Prim Ministru.
Bħala eżempju rrefera għall-miżura fejn il-gvern insista li jkunu ddikjarati l-kirjiet.
“Qabel ħadd ma kien jiddikjara l-kirjiet. Fost oħrajn għax kien hemm taxxa inġusta. Aħna għamilna taxxa ta’ 15%. Qabel bħala dħul iddikjarat mil kirjiet id-Dipartiment tat-Taxxa kien hemm €50 miljun. Ir-riżultat kien li żdied minn €50 miljun għal €184 miljun. €130 miljun li kienu fl-ekonomija s-sewa qed ikunu ddikjarati. Il-gvern minn dan kollu daħħal €18-il miljun ewro iktar,” qal Joseph Muscat.
“Daqt ikollna l-whitepaper dwar il-kirjiet. Irridu nsibu bilanċ,” żied Joseph Muscat li tkellem dwar l-esperjenzi differenti tas-sid u ma min jikri li jiffaċjaw sfidi diversi. “Ma jistax ikun kulħadd jagħmel li jrid. Ma tistax bniedem iġġibu jitkellem waħdu,” qal Joseph Muscat li rrimarka dwar il-punt komuni li jridu ż-żewġ naħat hija ċ-ċertezza għal raġunijiet differenti.
Tkellem dwar kif il-gvern iħaddan politika ta’ inċentivi.
“L-ewwel ħaġa li tiġi f’moħħ in-nies dejjem hi ngħamlu taxxa. Din l-aħħar għażla u jin ma naqbilx magħha. Aħna morna bl-idea l-oħra li minflok tikkastiga tinċentiva. Ħriġna skema u għidna min għandu post magħluq u lest jikrih b’rata lil min ma jiflaħx. Deħlin applikazzjonijiet ta’ nies li qed jgħidulna aħna lesti nikkolaboraw. Dik hi l-linja tagħna li ninċentivaw,” qal Joseph Muscat li tenna li dan iwassal biex ikollna iktar dħul.
Fuq l-aġenda tal-Prim Ministru kien hemm ukoll għadd ta’ miżuri li tħabbru fl-aħħar jiem fosthom it-trasport b’xejn għall istudenti biex jitwasslu l-iskola. Fejn mhux biss l-istat se joffri t-trasport iżda wkoll superviżjoni.
Filwaqt li għamel referenza lejn il-vot ta’ għada li se jibdel il-Kostituzzjoni biex fl-elezzjoni ġenerali u tal-Parlament Ewropew jivvotaw żgħażagħ ta’ 16-il sena.
“Ifisser li se nibdlu wiċċ il-pajjiż. Iż-żgħażagħ tagħna mhux qed hemm biex jiktbu kif iridu l-pajjiż, iżda se jiddeċiedu kif se jibdlu l-pajjiż,” tenna Joseph Muscat.
