Infrastruttura Malta lestiet ħidma delikata biex iċċaqlaq minn postu qabar puniku li nstab fis-sit tal-proġett tas-Central Linj f’Ħ’Attard, sabiex ikun jista’ jsir aċċessibbli għall-pubbliku meta jitlestew ix-xogħlijiet f’dawn it-toroq.
Crew ta’ ONE News sebaħ kmieni l-Erbgħa filgħodu biex jassisti għal operazzjoni fejn kuntratturi speċjalizzati użaw makkinarju apposta biex qatgħu u għollew dan il-qabar storiku u poġġewh f’post viċin fejn ser jibqa’ espost b’mod permanenti maġenb waħda mit-toroq ġodda ta’ dan il-proġett. Din l-operazzjoni swiet kwart ta’ miljun ewro.
Din il-proċedura li qatt qabel ma kienet saret f’Malta twettqet skont metodi approvati mis-Sovrintendenza tal-Patrimonju Kulturali, u taħt is-superviżjoni tal-arkeologi li qed isegwu x-xogħlijiet kollha tal-proġett.
Is-Supretendent tal-Patrimonju Kulturali Joseph Magro Conti spjega li l-qabar instab f’wiċċ ta’ blat mgħotti bil-ħamrija, propju fuq fejn kienet se tgħaddi t-triq.
Għaldaqstant, bi proċedura apposta ġie aċċertat li mingħajr ma ssir ħsara il-qabar jiċċaqlaq bi ftit metri.
Is-Sur Magro Conti spjega: “Sibna metodu kif ha nippruvaw nċaqalqu dan il-qabar. Għamilnieha f’każ estrem u mhux ha ssir kull darba. Fiha riskji li oġġetti jitkissru fil-proċess għalkemm ittieħdu prekawzjonijiet.”
L-operazzjoni biex jiġi konservat il-qabar bdiet billi l-kuntratturi ksew temporanjament l-intern tiegħu b’materjal apposta. Wara l-qabar iddawwar b’ċintorin tal-konkos u ħadid biex jissaħħaħ.
Permezz ta’ żewġ krejnijiet kbar, il-kuntratturi mbagħad refgħu l-blokka blat, għollewha u poġġewha f’post identifikat mis-Sovrintendenza, ftit metri ‘l bogħod, fejn il-qabar se jkun jista’ jibqa’ aċċessibbli għall-pubbliku mal-ġenb tat-triq il-ġdida.
Il-Ministru Ian Borg qal li l-Gvern hu kommess li jlesti dan il-proġett li ilu maħsub mis-sittinijiet b’investiment multi-miljunarju għall-bini mill-ġdid u t-tisħiħ tar-rotta arterjali bejn l-Imrieħel u Ta’ Qali.
Huwa sostna: “Aħna ħadna ħsieb li nimmitgaw biex ma jkunx hemm impatt kemm jista’ jkun fuq l-ambjent però anke fuq il-patrimonju nazzjonali. Dak li urejna llum hu li l-proġetti hemm bżonn isiru iżda mhux għad-detriment tal-ambjent u wisq inqas għal patrimonju nazzjonali.”
Min-naħa tiegħu l-Ministru għall-Wirt Nazzjonali Josè Herrera qal li hu importanti li l-wirt kulturali li jinstab f’diversi proġetti jkun konservat.
Il-Ministru Herrera stqarr: “Qed nibbilanċjaw il-bżonnijiet infrastrutturali ta’ pajjiżna mal-bżonnijiet ambjentali u patrimonjali tagħna. Il-patrimonju u l-ambjent huma indispensabbli għall-kwalità tal-ħajja tagħna u biex inkomplu nattiraw l-interess f’pajjiżna.”
